Medet Ünlü İle Çeçen-Rus Savaşının 489. Gününde

Celal SANCAR

Çeçen-Rus savaşının 489. Gününde (13 Nisan 2013) İktibas dergisindeki konuğumuz Medet ÜNLÜ (Kafkas Çeçen Dayanışma Komitesi Üyesi) idi. Kendisini, Çeçenistan’la bizzat ilgilenen ve olaylara vakıf birisi olmasından dolayı, konuşmacı olarak davet etmiştik. O günkü konuşmasını “ÇEÇENİSTAN’DA SON DURUM” başlığı altında, dergi sütunlarına şöyle aktarmıştım: “Konuşmasına kısa bir Çeçenistan tarihi anlatımı ile başlayan Medet Ünlü; Çeçenlerin, Hz. Ömer’in hilafeti döneminde İslâm’la müşerref olduklarını; Müslüman olmalarıyla beraber Ruslarla, günümüze kadar bir savaş içerisinde ve çoğunlukla da sürgün hayatı yaşadıklarını, buna rağmen yılmadıklarını; Stalin ve Lenin’in Birleşik Kafkasya kurma vaadlerine karşılık, devrim için yardımcı olduklarını, devrim sonrası iki yıl, verilen vaadlerin yerine getirilmesine rağmen durumun yine eski haline döndüğünü, ihanete uğradıklarını ve Rus Ordu Bayramı gününe rastlayan, Çeçenler içinse “yas günü” olan 23 Şubat 1944’de tüm halkın (780 bin kişi, çoluk-çocuk) Sibirya’ya sürüldüğünü; acı dolu günlerin ıstırabının hâlâ insanların zihinlerinden silinmediğini anlattı.

Sürgünde 400 bin kişi şehid veren Çeçenlerin; geri kalanlarının, sistemli ve fedakâr mücadeleleri neticesi, azalan nüfusun bilinçli bir siyasetle ve “Ah keşke bir milyon nüfusa erişip tekrar kıyam etsek” dua ve temennileriyle beraber; neticede 21.3.1989 günü bu emellerine kavuştukları ve bir milyonuncu Çeçenlinin doğumuyla bugünü bayram olarak kutladıklarını anlatan Medet Ünlü; nihayet yıllar süren gayret ve çalışmalardan sonra bağımsızlığa karar verildiğini, Rus ordusunda yıllar süren subaylık dönemiyle yetişmiş bir Çeçen olan Cahar Dudayev’e “Artık evine dön” çağrısı yapılarak, 6 Eylül 1991 günü nihayet beklenen günün geldiğine inanan Çeçenlerin, bağımsızlıklarını ilan ettiklerini söyledi.

Medet Ünlü daha sonra sözlerini şu sözlerle sürdürdü: “Rusların, Çeçen Müslümanların kararlılığını kırmak için başkent Grozni’ye olan taarruz ve imha çalışmaları, binaların üçüncü dünya savaşı şartlarına göre yapılması dolayısıyla zemin katlarının aynı zamanda sığınak görevi de yapılmalarından dolayı, uzaktan yapılan taarruzlardan pek etkilenmediler. Kendilerine karşı gelinmediğini gören Rus askerinin rehavete düşmesi aleyhlerine oldu ve Grozni Cehennemine 300 tankla giren Ruslar, 120’si imha olmak üzere 100 tank da ganimet verdiler. Ayrıca 16 bin Rus askerinin leşleri sokaklarda kaldı.”

Çeçenlerin Rusça’yı çok iyi bilmelerine karşılık, Rusların Çeçence’yi bilmemelerinin Müslümanlar için büyük bir avantaj olduğunu ve istihbarat açısından da Ruslardan bir gün önde bulunduklarını; bunun ise çok büyük bir avantaj olduğunu söyleyen Medet Ünlü; ayrıca Cahar Dudayev’in de yıllarca, içlerinde bulunan bir kişi olarak Rusların halet-i ruhiyelerini ve zaaflarını çok iyi bilmesinin, yapılan mücadelede son derece yardımcı olduğunu anlattı.

Bakû Petrolünün nakli konusu, Çeçenistan’ın, bağımsızlığını ilan etmesiyle krize girdi. Amerika’nın da tasviplerini alan Rusya, bu işi bir-iki günde halledeceği inancıyla Çeçenistan’a 26 Kasım 1994’de bizzat savaş başlattı. O günden bu yana defalarca rezil-i rüsvay olan Ruslar; gerek Şamil Basayev, gerekse Salman Raduyev komutasındaki Çeçen mücahitlerin, adeta Ruslarla alay edercesine taarruzları karşısında perişanları yaşadıklarını ve hırslarını, uzaktan sivil halkı topa tutarak, savunmasız insanları katlederek aldıklarını söyleyen Medet Ünlü; yukarıda ismi geçen Müslüman Çeçenlerin Rusya’ya karşı mücadelelerinden genişçe bahsederek konuşmasına Başkomutan Cahar Dudayev’in Türkiyeli Müslümanlara yardımlarından dolayı teşekkür mesajını okuyarak son verdi.

Medet Ünlü’ye verdiği bu kıymetli bilgilerden dolayı teşekkür ediyor, Müslüman Çeçen kardeşlerimize, mücadelelerinde sabırlar diliyoruz.” (İktibas Dergisi, Mayıs 1996, s.59)

Çalışma ofisinde menfur bir suikastla öldürülen Medet Ünlü’ye yetkili merciler ve Türk medyası “konjonktür gereği” yeterince ilgi göstermedi. Biz de BBC’nin web sayfasında kendisinin ölümüyle ilgili yayımlanan haberi, yazımıza ilave olarak sizlerin bilgilerine sunuyoruz:

Medet Ünlü cinayeti: Çeçen muhalif Zakayev, Rusya’yı suçluyor

Londra’da yaşayan Çeçen muhalif Ahmet Zakayev, BBC’ye verdiği mülakatta, Türkiye’de Çeçen mültecilere desteğiyle tanınan Medet Ünlü’nün öldürülmesinden Rusya istihbarat örgütlerini sorumlu tuttu. Çeçen lider “Rusya gizli haber alma servislerinin bu cinayetin arkasında olduğundan hiç kuşkum yok” dedi.

BBC Rusça servisinin sorularını yanıtlayan Zakayev, Türkiye yetkililerini de vatandaşlarının can güvenliğini koruma konusunda başarısız olmakla suçladı. Rusya’ya bağlı Çeçenistan’daki Ramazan Kadirov yönetimine muhalif olan Zakayev, şu anda hiç bir ülkenin tanımadığı Çeçen İçkerya Cumhuriyeti adlı yapılanmanın da başbakanı. Medet Ünlü de bu grubun “Türkiye Fahri Konsolosu” ilan edilmişti.

Zakayev, Medet Ünlü’nün öldürülmesi ardından, “Daha önce Çeçenler hedef alınıyordu, şimdi bir Türk vatandaşının öldürüldüğünü görüyoruz. Çok üzücü bir olay. Son yıllarda Türkiye’de Çeçen mültecilere yönelik cinayetlerden dolayı kimse yakalanmadı” diye konuştu.

‘Bizim Türkiye’deki sesimizdi’

Çeçen muhalif, Ünlü’nün öldürülmesinin kesinlikle siyasi faaliyetleriyle ilgili olduğu görüşünde. Ünlü’nün atalarının yıllar önce Türkiye’ye göçüp yerleştiğini, hiç bir zaman Çeçenistan’da savaşmadığını ya da uzun süre yaşamadığını anlatan Zakayev; “Son 6–7 yıldır Çeçenistan’la ilgili konularda fahri konsolosluk yapıyordu. Türkiye’de özellikle de can güvenlikleri konusunda birçok sorun yaşayan Çeçen mültecilere insani ve hukuki destek sağlıyordu” dedi. Zakayev’e göre Ünlü, son yıllarda Türkiye’de Çeçen mültecilere yönelen bütün saldırı olayları ve suikastları takip ediyordu. Zakayev, Ünlü için; “O bizim Türkiye’deki sesimizdi” diye konuştu. Londra’da yaşayan Zakayev de Çeçenistan lideri Ramazan Kadirov’un “ölüm listesi”nde olduğu gerekçesiyle 24 saat korunuyor. Geçen yıl Zakayev’e suikast hazırlığı yapıldığı iddiaları bir Çeçen’in sınır dışı edilmesi konusundaki dava sırasında ortaya çıkmıştı.(BBC/23 MAYIS 2013)

Follow